تاریخ اقتصاد ایران
تاریخ اقتصاد ایران به بررسی اقتصاد ایران از ابتدا تاکنون به ویژه در دوران معاصر میپردازد. آستانه جنگ جهانی اول، زمان چالشهای نامنظم Ùˆ گاه خصمانه ناشی از تنشهای داخلی Ùˆ مداخلات خارجی بهشمار میرÙت Ú©Ù‡ اوج آن منازعات گسترده در زمینه اصلاØات مورگان شوستر Ùˆ اولتیماتوم روسیه به ایران Û±Û²Û¹Û°Ø®/ Û±Û¹Û±Û±Ù…. روسیه تزاری به ایران بود. در نتیجه ایران نه Ùقر Ùراگیرش نسبت به گذشته کاهش یاÙت Ùˆ نه کارگزارانی کارکشته Ùˆ دلسوز داشت تا برنامه Ùˆ بودجهای برای Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø³Ø§Ø®ØªØ§Ø± بغرنج اجتماعی Ùˆ اقتصادی کشور تنظیم کنند. به علاوه اینک بیش از هر زمان دیگر جایگاهش در روابط بینالمللی متزلزل شده بود. جمعیت کشور Ú©Ù‡ به دلیل شیوع بیماریهای همهگیر، سوء تغذیه، Ùقدان امکانات بهداشتی و… به کندی اÙزایش مییاÙت، در این سالها به Û±Û± میلیون Ù†Ùر رسیده بود، بی آنکه توزیع آن بر مبنای Û²ÛµÙª در شهرها، Ùˆ Û²ÛµÙª عشایری Ùˆ ÛµÛ°Ùª روستایی تغییر کند. در سراسر این دوره پرداختها دچار کسری مزمن بود Ùˆ پیوسته بر میزان بدهیهای خارجی اÙزوده میشد.
توسعه اقتصادی ایران قبل از سال Û±Û¹Û·Û¹ بسیار سریع بود. این کشور بهطور سنتی یک جامعه کشاورزی بود کهدر دهه Û±Û¹Û·Û° کشور صنعتی سازی Ùˆ نوسازی اقتصادی قابلتوجهی را تجربه کرده بود. این سرعت رشد تا سال Û±Û¹Û·Û¸ به طرز چشمگیری کاهشیاÙته بود زیرا Ùرار سرمایه درست قبل از انقلاب ÛµÛ· به Û³Û° تا Û´Û° میلیارد دلار در سال Û±Û¹Û¸Û° آمریکا رسید. 1. ابتدا دولت کنترل همهی صنایع از جمله شرکت ملی Ù†Ùت Ùˆ همه بانکهای ایرانی رادر اختیار گرÙته Ùˆ آنها را ملی کرد. قانون اساسی جدید اقتصاد در Û³ تقسیم بخشهای مختلÙØŒ یعنی «دولت»، «تعاونی» Ùˆ «خصوصی» Ú©Ù‡ بیشتر کسب Ùˆ کار در اختیار دولت قرار میداد. 2. Ùعالیت دولت جمهوری اسالمی با استÙاده از برنامهریزی مرکزی برای کنترل اقتصاد، وجود رهبری انقلاب، رئیسجمهور Ùˆ مجلس شورای اسلامی در کنار ایجاد برنامههای اجتماعی Ùˆ اقتصادی Ûµ ساله آغاز شد. 3. دولت کنترل قیمتها Ùˆ یارانهها را در دست گرÙت. اهدا٠بلندمدت دولت از زمان انقلاب عبارتاند از: استقلال اقتصادی، اشتغال کامل Ùˆ استاندارد راØت برای زندگی شهروندان، اما در پایان قرن بیستم، اقتصاد کشور با موانع بسیاری مواجه شدهاست.
از طرÙÛŒ طبق گزارشها هماکنون نیز ایران از تهاتر برای تجارت خارجی استÙاده میکند Ùˆ چندان موÙقیتی در صادرات Ù†Ùت ندارد. مرداد سال ۹۹، Øسین مدرس خیابانی سرپرست سابق وزارت صنعت، معدن Ùˆ تجارت Ú¯Ùته بود، «دولت ایران به ناچار برای تجارت با کشورهای دیگر از روشهای منسوخ مثل تهاتر استÙاده میکند». Ùˆ با اشاره به تØریمهای آمریکا Ú¯Ùت استÙاده از روشهایی چون تهاتر «برای بسیاری از تجار در سراسر دنیا باورکردنی Ùˆ قابل تصور نیست». یکی از راهکارهای دولت یازدهم اØیای واØدهای راکد Ùˆ نیمه Ùعال بود. در آبان ماه ۱۳۹۹، به ادعای سرپرست سازمان صنایع Ú©ÙˆÚ†Ú© Ùˆ شهرکهای صنعتی، Û¸Û±Û¹ واØد صنعتی از ابتدای سال Û¹Û¹ در شهرکها Ùˆ نواØÛŒ صنعتی ایران مجدد راه اندازی Ùˆ اØیا شد. بیشترین تعداد واØدهای صنعتی مجدد راه اندازی شده در استان تهران با Û¸Û´ واØد، استان مازندران با Û¶Û² واØد صنعتی Ùˆ استانهای اصÙهان Ùˆ قم با اØیای Û¶Û± واØد صنعتی بودهاست. بیست واØد تولیدی نیمه Ùعال در سال Û¹Û¶ در بروجرد Ø·ÛŒ این Ø·Ø±Ø Ø§Øیا شد Ùˆ برنامهریزی شده Ú©Ù‡ ۲۰واØد دیگر تا پایان سال Û¹Û¹ در این شهر مجدداً راه اندازی شود.
کما اینکه الان اگر ما خودمان را در ظر٠زمانی تا قبل از انتخابات ریاستجمهوری در مذاکرات وین Ù…Øدود کنیم، Øتما Ù…Øصولش ناقص خواهد بود Ùˆ دودش به چشم همان جوانی میرود Ú©Ù‡ امروز Ùکر میکند مذاکره کار درستی است. ما با FATF همان جوری مذاکره کردیم Ú©Ù‡ در برجام Ú¯Ùتوگو کردیم. درواقع تواÙÙ‚ÛŒ Ú©Ù‡ با FATF کردیم ذیل برجام انجام دادیم. Øالا من میگویم Ú©Ù‡ ببینید FATF با ما Ú†Ù‡ برخوردی کرده؟ FATF ما را در لیست اقدام متقابل قرار داد Ùˆ بعد برای اینکه ما را تعلیق کند تمام Ù…Øدودیتهایش را به ما تØمیل کرد Ùˆ ما پذیرÙتیم. خب این عین همان برجام است. من میگویم میخواهیم برویم با FATF Ú¯Ùتوگو کنیم. بسیار خب من میخواهم نظامات شما را قبول کنم. بسیار خب شما هم بپذیر Ú©Ù‡ ما هم شرایطی داریم. FATF تاریخچهای دارد؛ اول Ùقط مبارزه با پولشویی بود. بعد مقابله با تامین مالی تروریسم هم به آن اضاÙÙ‡ شد.
در Ùهرست گرانترین پایتختهای جهان در سال Û²Û°Û°Û¸ میلادی، تهران در پلهٔ آخر قرار داشت. تهران همچنین در Ùهرست گرانترین شهرهای دنیا Ùˆ بر مبنای شاخص هزینههای زندگی، در پلّهٔ یکی مانده به آخر جای دارد. گامهای مهم صنعتی شدن تهران در دوران پهلوی اول برداشته شدند. در آن دوران کارخانههای سیمان، بلورسازی، چیتسازی، شرکت دخانیات ایران Ùˆ صنایع نظامی در پیرامون تهران ساخته شدند. کارخانههایی در زمینهٔ تجهیزات خودرو، برق Ùˆ الکترونیک، منسوجات، شکر، سیمان Ùˆ مواد شیمیایی در این شهر واقع شدهاند، تهران همچنین بازار بزرگ Ùرش Ùˆ Ù…Øصولات مبلمان در سراسر ایران است. در جنوب Øومهٔ تهران نیز یک پالایشگاه Ù†Ùت به نام پالایشگاه Ù†Ùت تهران وجود دارد. در سال Û±Û³Û¹Û³ تعداد شرکتهای ثبتشده در ایران از یک میلیون Ùˆ Û³Û°Û° هزار واØد عبور کرد Ú©Ù‡ نیمی از این شرکتهای ثبتشده مربوط به شهر تهران بودند. شهر تهران در سال Û±Û³Û¹Û¸ خورشیدی بیش از Û¶ هزار دکل مخابراتی داشت. گوناگونی پوشاک چرمی یا پیویسی Ùˆ پلاستیکدار در تولیدیهای پوشاک تهران بسیار بالا بودهاست.
goldlink